Dat de bevolking vergrijst, heeft een zware impact op de arbeidsmarkt. Die loopt aan sneltempo leeg doordat een groot aantal werknemers tegelijkertijd de arbeidsmarkt verlaat, nu die de pensioensgerechtigde leeftijd bereiken. Deze zogenaamde Grexit heeft verstrekkende gevolgen voor de arbeidsmarkt en voor jouw toekomstige HR-beleid.
Wat is vergrijzing?
De ‘vergrijzing van de bevolking’ is een uitdrukking waarmee wordt aangetoond dat de gemiddelde leeftijd binnen die bevolking omhooggaat. Met andere woorden: het percentage ‘ouderen’ stijgt. Het is het gevolg van hogere levensverwachting in combinatie met een laag geboortecijfer.
In Vlaanderen (en een groot deel van de Westerse regio’s) is die vergrijzing al langer bezig, maar momenteel staan we aan de vooravond van een massale Grexit. Dat is de uitstroom van ‘grijs talent’ uit de arbeidsmarkt. Van mensen op pensioensleeftijd, dus. Die vergrijzing van de arbeidsmarkt laat zich over alle sectoren en beroepen heen voelen.
Wat zijn de gevolgen van de vergrijzing?
Waarom is die vergrijzing een probleem?
- Er is minder instroom dan uitstroom
Onze arbeidsmarkt lijdt vandaag al onder de vergrijzing van de arbeidsmarkt. Voor elke 10 werknemers die met pensioen gaan, staan er maar 8 nieuwkomers klaar om hun job over te nemen.
- Er komen nieuwe jobs bij
Doordat de bevolking ouder wordt, vertrekken er heel veel mensen. Tegelijkertijd komen er steeds meer jobs bij: voor elke job of functie die verdwijnt, komen er 3 nieuwe functies in de plaats. Ook die jobs moeten worden ingevuld, maar de beroepsbevolking wordt dus kleiner.
- De vergrijzing laat zich voelen over alle sectoren
De ouder wordende bevolking die op het punt staat met pensioen te gaan, beperkt zich niet tot een paar kwetsbare sectoren, integendeel. De vergrijzing springt in elke sector in het oog.
Grexit vs. Brexit
De voorbije jaren vreesden we continu voor de gevolgen van de Brexit, de uitstap van Groot-Brittannië uit de EU, voor onze economie en arbeidsmarkt. Die kwalijke gevolgen zijn er, maar die vervagen tot niets in vergelijking met de weerslag van de oprukkend Grexit.
De impact van de Grexit is groter dan die van de Brexit omdat de Brexit alleen sommige sectoren (zoals landbouw, voedingsindustrie, chemie en handel) beïnvloedt, en Grexit álle sectoren en beroepen treft. Of je nu actief bent in de publieke, de private of de non-profitsector: je zal de enorme impact van de Grexit op de arbeidsmarkt voelen.
Hoe ga je als werkgever om met die vergrijzing?
Als je jouw HR-beleid niet bijstuurt, zal je binnen afzienbare tijd door de Grexit met een duidelijk personeelstekort kampen. De oplossing is geen quick fix, maar houdt een onderbouwde verschuiving in naar een duurzaam HR-beleid, op alle vlakken.
Doordat er een kleinere beroepsbevolking komt, moeten je mensen graag, langer en ‘graag langer’ werken. Je moet als HR-manager dus inzetten op een duurzame fit tussen je medewerkers en het bedrijf.
Dat doe je door:
- Te focussen op de mentale en fysieke gezondheid van je talent,
- op de mogelijkheid tot loopbaanontwikkeling en herscholing,
- op de creatie van een vlakke structuur,
- en op een match tussen jouw waarden en normen, en die van je personeelsleden.
Graag meer lezen over de toekomst van de arbeidsmarkt? Duik hier in de inzichten van Fons Leroy, specialist in de evoluties op de arbeidsmarkt.